URAZY MECHANICZNE NARZĄDU WZROKU – STŁUCZENIA CZ. II

Złamanie kości przedniego dołu czaszkowego łączy się ze złamaniem sklepienia, a czasem ze złamaniem górnego brzegu oczodołu. Stan pacjenta jest zazwyczaj ciężki. Może wystąpić utrata przytomności, zaburzenie czynności oddechowej i układu krążenia. Nieraz występuje krwawienie i wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego z nosa. Pojawia się dwojenie lub unieruchomienie i niekiedy zapadnięcie się gałki ocznej. Stwierdza się obrzęk i krwiaki powiek i spojówki, zwłaszcza gałkowej. Pacjent taki wymaga przede wszystkim leczenia neurochirurgicznego. Ewentualne leczenie okulistyczne ulega odroczeniu do czasu poprawy stanu ogólnego. Okulistyczne leczenie operacyjne często można przeprowadzić jednocześnie z neurochirurgicznym. Odłamki kości, ciała obce, skrzepy krwi należy usunąć z oczodołu. Ubytki kostne trzeba uzupełnić płytkami z odpowiednich materiałów plastycznych. Na tkanki miękkie należy nałożyć szwy. Oderwane więzadła powiek, bloczek, gruczoł łzowy muszą być starannie reponowane i umocowane na właściwym miejscu. Złamanie kości sitowej lub jej blaszki papierowatej charakteryzuje się obecnością pęcherzyków powietrza w powiekach, pod spojówką i w oczodole. Przy ucisku powiek placem występuje trzeszczenie. W odmie oczodołu stwierdza się protruzję oka, która zmniejsza się lub ustępuje przy ucisku na gałkę. Złamanie zatok oraz kości sitowej może ulec powikłaniu w postaci zapalenia tkanek oczodołu. W złamaniach dolnego brzegu i dolnej ściany oczodołu występuje przemieszczenie kości oraz zawartości oczodołu ku tyłowi i dołowi. Może wystąpić wklinowanie mięśni zewnętrznych oka między odłamy kostne. Uszkodzenie tego typu wymaga postępowania operacyjnego. Najczęściej dokonuje się otwarcia zatoki szczękowej oraz uniesienia kości i części miękkich oraz ich unieruchomienia. Także złamania kości jarzmowej z przemieszczeniem wymagają wykonania repozycji i unieruchomienia. Zgniecenie ścian kostnych oczodołu może doprowadzić do zwichnięcia lub oderwania gałki ocznej. Po ciężkich uszkodzeniach głowy i oczodołu może wystąpić wytrzeszcz tętniący, najczęściej jako wyraz uszkodzenia tętnicy szyjnej wewnętrznej i powstania połączenia między nią a zatoką żyl- ną. Występują zwykle bóle głowy i szum w uszach. Żyły spojówkowe są poszerzone, a oko jest przeważnie nieruchome. Ostrość wzroku ulega obniżeniu, aż do liczenia palców przed okiem i poczucia światła. Pojawiają się wylewy do siatkówki i ciała szklistego, obrzęk tarczy nerwu wzrokowego, poszerzenie i wężykowatość żył siatkówki. Leczenie jest operacyjne.

Zaniechanie leczenia nieuchronnie doprowadza do zaniku nerwu wzrokowego. Niekiedy występuje jaskra wtórna. Do rzadkich powikłań należy zapadnięcie tętniące oka, występujące w związku z uszkodzeniem tętnicy ocznej.