Uszkodzenia chemiczne oczu – wstęp

We współczesnych procesach przemysłowych używa się olbrzymiej ilości różnych substancji chemicznych. Powszechność ich użycia naraża setki tysięcy ludzi na ich działanie ogólne i miejscowe. Również i oczy są narażone na uszkadzające działanie tych czynników. Ciała chemiczne można podzielić ogólnie na działające na warstwy zewnętrzne oka przez kontakt oraz na uszkadzające, w różny sposób, tkanki oka od wewnątrz. Ciała działające mogą być substancjami stałymi, o różnym stopniu rozproszenia, gazami, parami, roztworami lub mieszaninami roztworów. Uszkadzające działanie ciał chemicznych zależy od ich stanu skupienia, pH, temperatury oraz czasu działania na tkanki. Grupa substancji chemicznych, mogących uszkadzać oko od zewnątrz, jest liczniejsza i ma większe znaczenie niż grupa powodująca uszkodzenia wewnętrzne oka. Nawet czysta woda może powodować łagodne podrażnienie oka, jako roztwór hipotoniczny w stosunku do tkanek, jeśli jej działanie jest dość długie. Jednakże prawdziwą groźbę dla tkanek oka stanowią ciała wchodzące z nimi w reakcję, powodując w ten sposób przejściowe lub trwałe anatomiczne i czynnościowe ich uszkodzenie.

Ciała chemiczne dzielimy na zasady, kwasy, rozpuszczalniki organiczne, środki zmieniające napięcie powierzchniowe (środki używane do prania lub nawilżające), środki ścinające białko lub unieczynniające enzymy, drażniące i alergizujące. Podział ten jest schematyczny. Niektóre bowiem substancje będące np. rozpuszczalnikiem po zhydrolizowaniu mogą stać się jednocześnie kwasem lub powodować denaturację białka, tak jak np. dwumetylosiarczan.