ELEKTRORETINOGRAFIA

Od czasów E. Du Bois-Reymonda (1849) wiadomo, że niezależnie od oświetlenia istnieje prąd spoczynkowy między elektro- dodatnią rogówką a elektroujemnym biegunem tylnym. F. Helmgren (1866) stwierdził, że można uzyskać prąd czynno- ściowy z oka żaby w momencie rozpoczęcia i zakończenia oświetlania siatkówki. Fakty te, choć nie stanowiły racjonalnej podstawy do oceny czynności siatkówki, stały się punktem wyjścia do dalszych badań nad elektrofizjologią siatkówki. Pierwsze próby rozpoczęcia klinicznych badań nad erg wykonali Kahn i Loewenstein (1924). Ale dopiero nowoczesne metody wzmacniania, zapisywanie oscylograficzne, zasadniczy rozwój źródeł światła, zalecenie standaryzacji sygnału czasowego, wprowadzenie elektrody kontaktowej wtopionej w soczewkę nagałkową doprowadziły do współczesnego opracowania erg w stanach fizjologicznych i patologicznych.

Światło jest tą częścią energii promienistej, która jest zawarta w przybliżeniu między 400 a 700 nm. Aby wywołać czynność widzenia powinno być pochłonięte przez barwnik wzrokowy, gdzie zostaje przetworzone na energię nerwową. Towarzyszy temu rozpad i odtwarzanie barwnika komórek receptorowych oraz zjawisko przewodnictwa nerwowego wzdłuż szlaków wewnątrzsiatkówkowych. Rodzaj związku między tymi zjawiskami budzi jeszcze wciąż kontrowersje. Aktywności nerwowej towarzyszą zjawiska elektryczne, które można rejestrować tak z okolicy kory wzrokowej, jak i siatkówki. Ustalono, że nabłonek barwnikowy i blaszka podstawna są źródłem potencjału spoczynkowego i że nabłonek aktywnie wytwarza różnicę elektrolityczną między naczyniówką a siatkówką. Później potwierdzono to z zastrzeżeniem, że komórki sensoryczne stanowią czynnik kontrolny. Przy ciągłym oświetleniu nie stwierdza się żadnych zmian elektrycznych, natomiast jakakolwiek ostra zmiana światła doprowadza do powstania odkształceń w elektroretinogramie. Stanowi to zbiorczą odpowiedź siatkówki na bodziec świetlny.