Category Okulista
-
LEKI PRZECIW NOWOTWOROM ZŁOoLIWYM
22 września 2017
Okulista 
-
Wiele leków działających na jądra komórkowe w okresie spokoju (cytostatyki) i podziału (antymitotyki) utrudnia i hamuje mitotyczny podział komórek. Leki te stanowią pomoc w leczeniu nowotworów złośliwych oka, jako cenne uzupełnienie radioterapii. Należą one do grupy środków alkilujących (dołączają do grup amidowych zasad purynowych i pirydynowych kwasów nukleinowych), inne utrudniają biosyntezę kwasów nukleinowych, jeszcze inne dołączając się do kwasów nukleinowych, współzawodniczą z normalnymi składnikami tych kwasów. W leczeniu glejaka siatkówki używana jest trójety- lenomelamina (TEM). Lek stosuje się w dawce 0,08-0,1 mg/kg wagi ciała, 24 godziny przed napromieniowaniem promieniami X drugą dawkę podaje się przed zakończeniem radioterapii, przy ścisłej kontroli obrazu morfologicznego krwi. W podobnych przypadkach podawana jest aktynomycyna D. Lek hamuje syntezę kwasu rybonukleinowego przez dołączenie się do jego cząsteczki.
czytaj dalej -
ZASTOSOWANIE ULTRADŹWIĘKÓW W OKULISTYCE CZ. II
7 lipca 2017
Okulista -
Przy badaniu ultradźwiękami ważne jest dla postawienia diagnozy różnicowej stosowanie badania ilościowego. Polega ono na mierzeniu siły echa powrotnego od różnych normalnych i chorobowo zmienionych tkanek – wg ustalonego standardu. Dla Buschmanna standardem jest wysokość słupa oleju, dla Oksali echo odbite od normalnej twardówki, dla Bauma skala wycechowana w decybelach.
czytaj dalej -
Zapalenie rogówki pryszczykowe
3 lipca 2017
Okulista -
Zapalenie rogówki pryszczykowe jest odpowiednikiem takiego samego zapalenia spojówki, przebiega jednak znacznie ciężej. Pryszczyki rogówki przedstawiają się jako małe, żółtawe lub białe grudki, umiejscowione najczęściej przy rąbku rogówki, otoczone wianuszkiem rozszerzonych i promieniście ułożonych naczyń. Choroba zaczyna się światłowstrętem i zaczerwienieniem spojówki gałkowej. Jednocześnie występuje silne łzawienie, wyciek z nosa, nieraz około nosa i warg tworzą się krwawiące nadżerki. Węzły chłonne szyjne i przy- uszne są powiększone. Pryszczyki stopniowo ulegają spłaszczeniu i wessaniu, czasem mają skłonność do rozpadu, pogłębiania się i poszerzania. W niektórych przypadkach może dojść do przebicia rogówki. Miejsce przebicia zostaje zatkane tęczówką. Z biegiem czasu wskutek wzmożonego ciśnienia śródgałkowego dochodzi do wytworzenia w miejscu chorym garbiaka przedniego. Chorba przebiega z licznymi nawrotami, wskutek czego na rogówce pozostaje wiele plamek i nierówności powdujących osłabienie wzroku i wady refrakcji. Oczy z wadami refrakcji są więcej podatne na pryszczykowe zapalenie rogówki i spojówek. Pryszczykowe zapalenie rogówki może wystąpić w kilku obrazach klinicznych (owrzodzenie miotełkowate, owrzodzenie brzeżne, nacieki różnego typu, łuszczka). Schorzenie może być wywołane przez różne alergeny, najważniejszym jest tuberkuloproteina. Istnieją obserwacje wskazujące na brak związku z zakażeniem gruźliczym. Zapalenie rogówki pryszczykowe może wystąpić jako wyraz uczulenia na inne jady (np. gronkowcowy). Schorzenie występuje w każdym wieku, głównie u dzieci. Pryszczykowe zapalenie rogówki należy różnicować z rogówkową postacią nieżytu wiosennego, z keiatitis rosacea, czasem z jaglicą.
czytaj dalej -
Choroby wirusowe błony naczyniowej oka
3 lipca 2017
Okulista -
Obok typowych postaci wirusowego zapalenia rogówki istnieją liczne postacie nietypowe, tak powierzchowne, jak i głębokie. Choroby wirusowe błony naczyniowej oka stanowią jeden z najbardziej obszernych działów wirusowych chorób oka. Błona naczyniowa jest prawdziwą „gąbką naczyniową”, reaguje na wszystkie zakażenia, zarówno ostre, jak i przewlekłe, gdyż czynnik chorobotwórczy uszkadza bezpośrednio samą błonę lub pośrednio na drodze toksyczno-aler- gicznej. Niektóre wirusy wykazują swoisty tropizm do tkanki błony naczyniowej, tak samo jak inne do tkanki skórnej lub nerwowej.
czytaj dalej -
Ciała obce oka i jego przydatków – kontynuacja
24 grudnia 2015
Okulista -
Czasami można wykryć ciało obce wbite w nie zmienioną lub już mętniejącą soczewkę. Rana tęczówki powinna nasuwać podejrzenie istnienia ciała obcego w komorze tylnej lub w tylnym odcinku oka. Czasami udaje się znaleźć oftalmoskopowo ciało obce w tylnym odcinku oka. Rany rogówki, spojówki, z widocznym lub bez wi- docznego uszkodzenia twardówki, powinny nasuwać podejrzenie ciała obcego wewnątrzgałkowego. W każdym przypadku podejrzanym o ciało obce należy wykonać rentgenogram oczodołu, a w razie potwierdzenia – lokalizować to ciało radiologicznie. Nieraz bywa przydatne badanie za pomocą ultradźwięków. W przypadku drobnych ciał obcych tęczówki lub komory tylnej oka zaleca się wykonanie tzw. zdjęć bez- szkieletowych. Magnetyczne ciała obce staramy się usunąć magnesem drogą przednią lub tylną. Ciała uwikłane w tęczówkę trzeba nieraz usuwać wraz z częścią tęczówki. Niemagnetyczne ciała obce stanowią poważny problem. Staramy się je usunąć zwykłymi szczypczykami lub, lepiej, szczypczykami specjalnymi tzw. kontaktowo-sygnalizacyjnymi. Można nimi usuwać także magnetyczne ciała obce wbite lub uwikłane w tkanki i wobec tego zachowujące się tak, jak niemagnetyczne. Pozostawienie ciała obcego w oku może doprowadzić do powstania zapalenia, przede wszystkim współczulnego. Nie usunięte kawałki żelaza lub miedzi powodują powstanie żela- zicy lub miedzicy, co w następstwie prowadzi do konieczności usunięcia oka.
czytaj dalej -
ZASADY ROZPOZNAWANIA I LECZENIA JASKRY CZ. II
22 grudnia 2015
Okulista -
Ostroga twardówki jest to najbardziej ku przodowi położona część twardówki, tworząca ścianę kąta. Gonioskopowo przedstawia się ona jako szarawobiała smuga, o zmiennej szerokości, widoczna nad pasem ciała rzęskowego. Do niej przyczepia się ciało rzęskowe i tu kończy się większość wyrostków tę- czówkowych. Ponad ostrogą widać pas utkania beleczkowego, przez który ciecz wodna przedostaje się do zatoki żylnej twardówki. Gonioskopowo utkanie beleczkowe ma nieregularną, chropowatą powierzchnię, która w dzieciństwie jest lśniąca, półprzezroczysta, jak powierzchnia półprzeziernej żelatyny o nierównej powierzchni. Z wiekiem przezierność zmniejsza się. Chropowatość powierzchni jest zależna od otworów w zewnętrznych beleczkach, których wielkość wynosi 40-60 M. W oczach ludzi starszych lub w oczach chorych barwnik z tęczówki osadza się na utkaniu beleczkowym, dając beleczkowy pierścień barwnikowy, który zazwyczaj jest intensywniejszy w dolnej części kąta. Zatoka żylna twardówki nie jest widoczna w prawidłowych warunkach, jest widoczna, gdy wypełnia ją krew przedstawia się wtedy jako czerwona linia, tuż nad ostrogą twardówki. Linia Schwalbego jest ważnym punktem orientacyjnym, zaznaczającym zakończenie utkania beleczko- wego i zakończenie blaszki granicznej tylnej (błony Desceme- ta) rogówki. Czasem tworzy ona lekką wypukłość, czasem jest tylko niezbyt wyraźną linią oddzielającą gładką blaszkę graniczną tylną od chropowatości utkania beleczkowego. Czasem ponad nią w oczach chorych lub osób starszych może zbierać się barwnik. Oglądając utkanie beleczkowe linia patrzenia badającego powinna być równoległa do powierzchni tęczówki i w innym przypadku skośne ustawienie ściany kąta i skośne ustawienie linii patrzenia nie pozwoli na dokładne uwidocznienie struktur kąta. Przy wąskim kącie wypukłość tęczówki zmusza do skośnego ustawienia linii patrzenia, dając perspektywicznie skrócony obraz utkania beleczkowego. W oku prawidłowym i w oku z jaskrą z otwartym kątem wszystkie struktury są widoczne, w jaskrze z zamkniętym kątem przestają być widoczne powodu apozycji tęczówki do struktur kąta.
czytaj dalej -
Dermografizm, pokrzywka powiek i obrzęk Quinckego
21 grudnia 2015
Okulista -
Wśród schorzeń alergicznych najbardziej jest rozpowszechniona pokrzywka, a jej formą przedkliniczną jest dermografizm. Obrzęk Quinckego może być powikłaniem pewnych postaci pokrzywki powiek, ale najczęściej występuje jako samodzielna jednostka chorobowa. Wyżej wymienione typy zmian są wywołane przez te same czynniki: rozszerzenie naczyń krwionośnych, ucieczkę osocza przez nadmiernie przepuszczalne włośniczki, nacieczenie komórkowe. Najbardziej prawdopodobną przyczyną zmian naczyniowych jest nadmierne uwalnianie się histaminy. Najczęstszą przyczyną pokrzywki i obrzęku powiek są niektóre pokarmy i używki, ukąszenie owadów, obecność pasożytów jelitowych, działanie zimna, wilgoci, gorąca, niektóre leki (głównie antipiryna, aspiryna, penicylina). Pewną rolę odgrywają także czynniki psychoemocjonalne, doprowadzające na drodze neurohumoralnej do zmian naczyniowych.
czytaj dalej -
Zaćma popromienna
21 grudnia 2015
Okulista -
Zaćma popromienna polega początkowo na zmętnieniu pod- torebkowym tylnym i korowym, występuje zawsze po krótszym lub dłuższym okresie utajenia. Im większa jest dawka promieniowania, tym krótszy jest okres utajenia. Jednym z pierwszych autorów, który opisał zaćmę rentgenowską był Chalupecky (1897). Wielkość dawki minimalnej dla wywołania zaćmy promieniami X wynosi około 500-600 r. Czas utajenia do chwili pojawienia się pierwszych objawów klinicznych wynosi od 3 miesięcy do 12 lat. Najbardziej wrażliwa na uszkodzenie promieniami X jest soczewka płodu. Doświadczenia, w któryćh ochraniano pewne części soczewki podczas ekspozycji wykazały, że najbardziej czuła jest okolica źrenicy. Salmann wykazał, że mikroskopowo widoczne uszkodzenie popromienne wyprzedza na wiele dni lub tygodni rozwój zmian widocznych klinicznie. Stwierdził on, że krótko po ekspozycji występuje zahamowanie mitozy komórkowej, frag- mentacja jąder, zwyrodnienie i wyparcie chromatyny z tych komórek. Przed wystąpieniem właściwego zmętnienia widoczny jest żółtawy lub tęczowy odblask na tylnym biegunie soczewki. We wczesnym okresie często występują wielobarwne kryształki. W okresie początkowym przy prześwietlaniu wziernikiem stwierdza się symetrycznie w obu oczach czarny punkcik na tylnym biegunie soczewki. Punkt ten stopniowo powiększa się, przybierając kształt czaszy. Umiejscowiony jest tuż przy torebce tylnej. Brzegi zmętnienia są zawsze ostro odgraniczone od niezmętniałej części soczewki. Jednocześnie w obrębie przedniego bieguna soczewki, tuż pod torebką przednią, powstają często drobne, ziarniste zmętnienia i wod- niczki. Wraz z powiększeniem się średnicy tylnego zmętnienia zjawia się przezroczysta szczelina, równoległa do tylnej powierzchni soczewki. Zmętnienie rozszerza się stopniowo w stronę równika soczewki. Zaćma stopniowo traci swój swoisty charakter i obejmuje całą soczewkę. W tym okresie nie można jej odróżnić od zaćmy powstałej z innej przyczyny.
czytaj dalej -
Grzybice rogówki – kontynuacja
20 grudnia 2015
Okulista -
Powierzchowna aspergiloza rogówki charakteryzuje się powstaniem okrągłego, szarawo-białego lekko wypukłego ogniska wielkości jagły, robiącego wrażenie przylepionej, suchej łuseczki, otoczonej szarawą bruzdą, odgraniczającą ją od otoczenia. Oko bywa nieznacznie podrażnione. Gdy ognisko znajduje się w pobliżu rąbka, czasem wrasta w rogówkę wiązka naczyń powierzchownych w kierunku ogniska. Obraz kliniczny przypomina wówczas keiatitis phlyctaenulosa.
czytaj dalej -
ENZYMY
20 grudnia 2015
Okulista -
Fibrynoliza polega na aktywacji nieczynnego plazminogenu w plazminę, a ta powoduje z kolei rozpad fibryny. Aktywator jest uwalniany z tkanek, ze śródbłonków naczyń, głównie żyl- nych. Niedrożność naczynia spowodowana zakrzepem uniemożliwia adsorbcję aktywatora z sąsiedniego, zdrowego nabłonka. Aktywacja pośrednia polega na uwolnieniu aktywatorów ustrojowych przez kwas nikotynowy i jego pochodne oraz leki z grupy sterydów o działaniu anabolicznym. Są to: fen- formina (2 razy dziennie 50 mg), etylestrenol (2 razy dziennie 4 mg).
czytaj dalej -
Jaskra z niskim ciśnieniem
20 grudnia 2015
Okulista -
Ismelina. Stosowana jest w obniżaniu ciśnienia tętniczego krwi jako związek o działaniu sympatykolitycznym, obniża także c. ś. przez ograniczenie wytwarzania cieczy wodnej. Powoduje ona nieznaczne zwężenie źrenicy, bez wpływu na akomodację. Stosowana jest w roztworach 5%. Leczenie chirurgiczne jest wskazane tylko wtedy, kiedy wyraźnie postępują zmiany w polu widzenia przy maksymalnej terapii zachowawczej. Zabieg często zmienia tolerancję pacjenta na leki. Należy dokładnie sprawdzić, czy zmiany w polu widzenia nie są zależne od zmniejszonej przezierności rogówki, postępowania zmian w soczewce lub zmian naczyniowych.
czytaj dalej -
ZASTOSOWANIE ULTRADŹWIĘKÓW W OKULISTYCE CZ. III
20 grudnia 2015
Okulista -
Soczewka: w oku normalnym przy przyłożeniu głowicy do środka rogówki otrzymujemy echo od przedniej i tylnej torebki soczewki. W braku soczewki (pooperacyjnym lub pourazowym) nie otrzymujemy echa. Stwierdzenie czy soczewka znajduje się w normalnym położeniu jest ważne przed operacją, np. przeszczepienia drążącego rogówki. W razie zwichnięcia soczewki do ciała szklistego otrzymujemy dwa dodatkowe echa ze szklistki. Nie zawsze jest łatwo zróżnicować te wyniki, jednak przy braku echa z soczewki w normalnym miejscu, można z dużym prawdopodobieństwem przyjąć dwa echa ze szklistki jako echa pochodzące ze zwichniętej soczewki.
czytaj dalej -
Grzybice wewnątrzgałkowe
19 grudnia 2015
Okulista -
Odmiana naciekowa grzybicy rogówki może więc stanowić jak gdyby fazę w przebiegu wrzodu grzybiczego, ale może też od początku schorzenia przybierać postać naciekową. W tych przypadkach przy niebarwiącej się lub barwiącej powierzchownie na bardzo malej przestrzeni rogówce, widzimy w lampie szczelinowej, przy wąskiej szczelinie, nastawionej na okolicę zmiany chorobowej, naciek obejmujący całą grubość ro-p gówki i wypuklający się na kształt czopu przylepionego do rogówki od tyłu, czasem czop ten łączy się u dołu z gęstym ropostekiem. Zarówno postaci wrzodowej, jak i naciekowej towarzyszą silne bóle. Wszystkim postaciom grzybicy rogówki towarzyszą też często odczyny alergiczne ze strony spojówek. Grzybice wewnątrzgałkowe rozwijają się w przypadku:
czytaj dalej -
JASKRA POURAZOWA I NACZYNIÓWKA
19 grudnia 2015
Okulista -
Jaskra pourazowa. Krwotoki, zwichnięcia lub pod- wichnięcia soczewki, gwałtowne pęcznienie mas uszkodzonej soczewki, pourazowe zapalenie błony naczyniowej mogą powodować wzrost ciśnienia śródgałkowego, jaskrę wtórną. Tzw. jaskra pourazowa występuje w oku pozornie nie uszkodzonym. Ujawnia się w różnym czasie po urazie. Być może, że powodem powstania jaskry tego typu są zmiany anatomiczne dróg odpływu, zmiany w ukrwieniu i hydrostatyce oka. Nie można pominąć, że pewien wpływ ma także uraz psychiczny, tak jak i predyspozycja oka. Jaskra jest jednostronna przy zupełnie normalnym drugim oku, a obraz choroby przypomina jednooczną jaskrę prostą. W wywiadzie istnieje zawsze, mniej lub więcej odległy, uraz oka. Jaskra wtórna i pourazowa wymaga przyczynowego leczenia zachowawczego, a w razie jego nieskuteczności – leczenia operacyjnego.
czytaj dalej