Category Okulista

HORMONY KORY NADNERCZY CZ. II

15 listopada 2015 Okulista  No comments

Z preparatów kortyzonowych najbardziej przeciwzapalnie działa deksametazon (Milicorten), ale silnie hamuje czynność przysadki. Umiarkowane działanie ma prednison i predniso- lon. Przenikanie do gałki ocznej jest dobre. W stosowaniu miejscowym najlepiej przenika sól octowa kortyzonu, również – bardzo dobrze przenika prednisolon i metylprednisolon (Depo- -Medrol). 0,5% sól octowa prednisolonu działa 3-5 razy silniej i przenika głębiej niż hydrokortyzon, ale znacznie zmniejsza odporność tkanek. Zazwyczaj stosuje się preparaty kory nadnerczy w osłonie antybiotykowej. Iniekcje podspojówko- we nie są bardziej skuteczne niż roztwory i maści, za to stwarzają dépôt leku. Można podawać lek za pomocą jonoforezy – nie ma jednak dobrze jonizującego preparatu,- najlepszy w tej chwili 'jest preparat Solu-Decortin. Iniekcje podspojówkowe i leczenie miejscowe w postaci kropli i maści są celowe w schorzeniach przedniego odcinka. Przenikanie do tylnego odcinka jest najlepsze po podaniu pozagałkowym i ogólnym leku. Po podaniu ogólnym leku poziom leczniczy we krwi osiąga się po godzinie. Dawki są zależne od preparatu. Duże dawki i długi okres leczenia stwarza niebezpieczeństwo nie wyleczenia choroby podstawowej, zaburzeń hormonalnych (zmiany zdarzają się nawet po długim okresie stosowania 10 mg, odstawienie powoduje nawrót choroby, a poziom kortyzolu wraca do normy po kilku miesiącach), wreszcie zaburzeń psychicznych, gdyż lek ma działanie euforetyczne. Leku nie wolno odstawiać nagle, wycofywać się trzeba powoli, co tydzień o 2-5 mg. U dzieci zaburzenia mogą powstać już po krótkim okresie leczenia. Przeciętna dawka dla dziecka nie powinna przekraczać 1 mg na kg wagi.

czytaj dalej

MATERIAŁ FOTOGRAFICZNY

13 listopada 2015 Okulista  No comments

Wybór odpowiedniego rodzaju filmu zależny jest od intensywności lampy błyskowej retinofotu i od gęstości użytych filtrów. Przy wyborze filmu i sposobu jego wywołania należy pamiętać o tym, że natężenie światła fluorescencji jest słabe, zdjęcie powinno być dostatecznie kontrastowe, a powiększenie nie powinno wykazywać nadmiernego ziarna.

czytaj dalej

SCHORZENIA WIRUSOWE NARZĄDU WZROKU CZ. II

12 listopada 2015 Okulista  No comments

Zmiany powiekowe wywołane przez wirus herpes simplex są częste, zwłaszcza u dzieci, u których stanowią fragment obrazu klinicznego pierwotnego zakażenia opryszczko- wego. Spotyka się je także u młodych ludzi dorosłych (być może częściej u kobiet niż u mężczyzn). Rzadko natomiast stwierdza się je u starców, u których wykwity na powiekach o typie herpetycznym są głównie związane z wirusem herpes zoster. W okresie przedwysypkowym chorzy uskarżają się na ostre bóle i swędzenie powiek. Plamki rumieniowate, lekko wystające ponad powierzchnię, szybko pokrywają się grud- kami i z kolei przechodzą w pęcherzyki. Pęcherzyki herpe- tyczne są małe, mniej więcej wielkości łebka szpilki, prze- zierne, zawierają płyn o zabarwieniu cytrynowym, który wtórnie ulega zmętnieniu. Zmiany chorobowe najczęściej występują na brzegach powiek (blepharitis herpetica), mogą być bardzo dyskretne i przejść nie zauważone, ale także mogą być rozległe, z cwrzodzeniami. W ostatnim przypadku rozpoznanie może być trudne, ponieważ dodatkowe zakażenie zmienia obraz kliniczny. Blepharitis herpetica bardzo często współistnieje z keratoconiunctivitis, a niekiedy z keratitis punctata superficialis.

czytaj dalej

URAZY MECHANICZNE NARZĄDU WZROKU – STŁUCZENIA CZ. II

10 listopada 2015 Okulista  No comments

Złamanie kości przedniego dołu czaszkowego łączy się ze złamaniem sklepienia, a czasem ze złamaniem górnego brzegu oczodołu. Stan pacjenta jest zazwyczaj ciężki. Może wystąpić utrata przytomności, zaburzenie czynności oddechowej i układu krążenia. Nieraz występuje krwawienie i wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego z nosa. Pojawia się dwojenie lub unieruchomienie i niekiedy zapadnięcie się gałki ocznej. Stwierdza się obrzęk i krwiaki powiek i spojówki, zwłaszcza gałkowej. Pacjent taki wymaga przede wszystkim leczenia neurochirurgicznego. Ewentualne leczenie okulistyczne ulega odroczeniu do czasu poprawy stanu ogólnego. Okulistyczne leczenie operacyjne często można przeprowadzić jednocześnie z neurochirurgicznym. Odłamki kości, ciała obce, skrzepy krwi należy usunąć z oczodołu. Ubytki kostne trzeba uzupełnić płytkami z odpowiednich materiałów plastycznych. Na tkanki miękkie należy nałożyć szwy. Oderwane więzadła powiek, bloczek, gruczoł łzowy muszą być starannie reponowane i umocowane na właściwym miejscu. Złamanie kości sitowej lub jej blaszki papierowatej charakteryzuje się obecnością pęcherzyków powietrza w powiekach, pod spojówką i w oczodole. Przy ucisku powiek placem występuje trzeszczenie. W odmie oczodołu stwierdza się protruzję oka, która zmniejsza się lub ustępuje przy ucisku na gałkę. Złamanie zatok oraz kości sitowej może ulec powikłaniu w postaci zapalenia tkanek oczodołu. W złamaniach dolnego brzegu i dolnej ściany oczodołu występuje przemieszczenie kości oraz zawartości oczodołu ku tyłowi i dołowi. Może wystąpić wklinowanie mięśni zewnętrznych oka między odłamy kostne. Uszkodzenie tego typu wymaga postępowania operacyjnego. Najczęściej dokonuje się otwarcia zatoki szczękowej oraz uniesienia kości i części miękkich oraz ich unieruchomienia. Także złamania kości jarzmowej z przemieszczeniem wymagają wykonania repozycji i unieruchomienia. Zgniecenie ścian kostnych oczodołu może doprowadzić do zwichnięcia lub oderwania gałki ocznej. Po ciężkich uszkodzeniach głowy i oczodołu może wystąpić wytrzeszcz tętniący, najczęściej jako wyraz uszkodzenia tętnicy szyjnej wewnętrznej i powstania połączenia między nią a zatoką żyl- ną. Występują zwykle bóle głowy i szum w uszach. Żyły spojówkowe są poszerzone, a oko jest przeważnie nieruchome. Ostrość wzroku ulega obniżeniu, aż do liczenia palców przed okiem i poczucia światła. Pojawiają się wylewy do siatkówki i ciała szklistego, obrzęk tarczy nerwu wzrokowego, poszerzenie i wężykowatość żył siatkówki. Leczenie jest operacyjne.

czytaj dalej

LEKI ZWĘŻAJĄCE I ROZSZERZAJĄCE ŹRENICĘ

10 listopada 2015 Okulista  No comments

Są to bardzo ważne grupy leków ze względu na ich szerokie zastosowanie w lecznictwie okulistycznym. Ponieważ działanie i sposób podawania większości z nich zostanie omówiony w rozdziale pt. „Zasady rozpoznawania i leczenia jaskry”, ograniczę się tylko do usystematyzowania tych leków w grupy, uwzględniając leki najczęściej stosowane.

czytaj dalej

Pierwotny zanik tęczówki z jaskrą i jaskra sferydowa

10 listopada 2015 Okulista  No comments

Schorzenie jednooczne, częściej nieco spotykane u kobiet niż u mężczyzn. Pierwszym objawem występującym w wieku średnim jest przemieszczenie i zmiana kształtu źrenicy. U jednych pacjentów zmiana kształtu źrenicy i zanik tęczówki postępuje gwałtownie, tworząc jednostkę zwaną postępującym zanikiem tęczówki, u innych – zmiany w kształcie źrenicy i zanik tęczówki są mniejsze, rozwija się natomiast obrzęk rogówki, zależny od dystrofii jej nabłonka. Jest to zespół Chandlera. W typowym zaniku tęczówki jaskra rozwija się, gdy tworzą Się zle- py tęczówki z filtrującą częścią: kąta. Ciężkość objawów jaskry jest proporcjonalna do rozległości zlepów. Na ogół jednak, gdy występuje, jest ona ciężka i trudna do leczenia. Zaleca się początkowo leczenie zachowawcze, jeśli ono zawodzi wykonanie zabiegu cyklodializy lub cyklodiatermii, lub operacji filtracyjnej.

czytaj dalej

GRZYBICZE SCHORZENIA OKA

10 listopada 2015 Okulista  No comments

Grzybicze infekcje narządu wzroku były już znane w Jcońcu. ubiegłego stulecia. Najwcześniej poznano zakażenia rogówki kropidlakiem, kanalika łzowego grzybem Streptotrix i pro- mienicę oczodołu. Te trzy postaci infekcji grzybiczej są opisywane w klasycznych podręcznikach okulistycznych zarówno obcych, jak i rodzimych.

czytaj dalej

URAZ MECHANICZNY SIATKÓWKI

9 listopada 2015 Okulista  No comments

Siatkówka. Stłuczenia gałki ocznej mogą spowodować specjalną postać uszkodzenia siatkówki. Jest to wstrząśnienie siatkówki, zwane także obrzękiem Berlina. W tylnym biegunie gałki ocznej widać mlecznobiały obszar, nieostro odgraniczony od otoczenia, obrzękniętej siatkówki. Zmętnienie siatkówki narasta przez pierwsze 24 godz. po urazie. Cofanie się obrzęku jest powolne i trwa od kilku dni do kilku tygodni. Plamka żółta wygląda jak wiśniowoczerwona plama. Zaleca się leżenie, środki rozszerzające źrenicę oraz uszczelniające naczynia. Obrzęk warstwy splotowatej zewnętrznej doprowadza do powstania mniejszych lub większych torbieli, łączących się następnie w jedną, dużą torbiel o wyglądzie ciemno- wiśniowej plamy ostro kontrastującej z otoczeniem. Torbiele pourazowe plamki żółtej mogą doprowadzić do powstania otworu. Odróżnienie tych stanów jest czasem trudne. Istnieje różnica refrakcji między środkiem a brzegami otworu. Niekiedy w otworze widać pojedyncze naczynia naczyniówki. Ostrość wzroku obniża się. Celem umknięcia odwarstwienia siatkówki należy zastosować fotokoagulację lub koagulację laserową. W wypadku odwarstwienia metodę tę łączy się z innymi, wg wskazań dla danego przypadku. Zejściem zmian obrzękowych plamki żółtej mogą być zmiany zwyrodnieniowe, trwale upośledzające widzenie środkowe. Częściej występuje odwarstwienie siatkówki w wyniku jej rozdarcia w innych, niż plamka żółta, miejscach dna oka lub wskutek oderwania jej od rąbka zębatego. Szczególnie usposobione do odwarstwień pourazowych siatkówki są oczy krótkowzroczne. Odwarstwienie siatkówki wymaga leczenia operacyjnego, właściwego dla danego przypadku. Pacjenci z wylewem krwi do ciała szklistego powinni być hospitalizowani, jako podejrzani o od- warstwienie siatkówki.

czytaj dalej

URAZ MECHANICZNY SPOJÓWKI I ROGÓWKI

9 listopada 2015 Okulista  No comments

Mięśnie zewnętrzne oka. Urazy tępe mięśni zewnętrznych oka powodują ich niedowład lub porażenie. Występujące dwojenie zmusza do zamykania lub zasłaniania oka przez cały okres choroby. Powrót prawidłowej czynności mięśni, przy nieznacznym uszkodzeniu, następuje szybko. W bardzo ciężkich przypadkach powrót do pełnej sprawności mięśni trwać może wiele miesięcy. Stosuje się leczenie zachowawcze. Zdarzają się przypadki oderwania lub rozerwania mięśni. Należy zastosować w tym przypadku leczenie polegające na zeszyciu lub przyszyciu mięśni.

czytaj dalej

OBRAZY FLUOROANGIOGRAFICZNE PRAWIDŁOWE

8 listopada 2015 Okulista  No comments

Z prądem krwi fluoresceina dochodzi, przez tętnicę środkową siatkówki, do naczyń dna oka. Można bardzo dokładnie prześledzić jej drogę przez tętnice, naczynia włosowate i żyły. Pozwala to na badania układu naczyniowego siatkówki pod względem hemodynamicznym,, anatomicznym i patologicznym.

czytaj dalej

Zapalenia błony naczyniowej w niektórych schorzeniach układowych

6 listopada 2015 Okulista  No comments

a. Sarkoidoza. Objawy oczne stwierdza się w lU części przypadków sarkoidozy. Najczęstszym objawem jest zapalenie błony naczyniowej. Występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn, przebieg zwTykle obustronny, podstępny zwykle proces zapalny dotyczy tylko przedniego odcinka (uveitis anterior).

czytaj dalej

Baum i Bronson i stosowanie ultradźwięków

6 listopada 2015 Okulista  No comments

Donn, wychodząc z założenia, że krwotoki łatwiej wchłaniają się w rozpuszczonej szklistce, badał działanie ultradźwięków na zdrowe ciało szkliste królików. Stwierdził powstawanie wakuoli w korze tylnej soczewki, pasmowatość ciała szklistego i rozległe drobne uszkodzenie siatkówki, które niwelowały korzyści płynące z rozpływu ciała szklistego.

czytaj dalej

JASKRA Z OTWARTYM KATEM CZ. II

6 listopada 2015 Okulista  No comments

Rozpoznanie. Podstawą rozpoznania jest tonometria, wygląd tarczy n. wzrokowego, testy prowokacyjne i potwierdzające. Jeśli c. ś. jest prawidłowe, a tarcza zagłębiona lub też c. ś. podniesione, a tarcza prawidłowa, należy wykonać tono- grafię, test wodny lub obie próby łącznie. Każdy przypadek wykazujący c. ś. wyższe niż 22 mm Hg tonometrem Gold- manna wskazuje na podejrzenie o jaskrę.

czytaj dalej

Zakażenia egzogenne

5 listopada 2015 Okulista  No comments

Miejscem wtargnięcia infekcji jest rana drążąca rogówki lub twardówki. Najbardziej zjadliwymi drobnoustrojami są głównie pneumokoki, strepto- koki, stafilokoki, rzadziej Bacterium coli, Proteus, Bacillus subtilis, Pseudomonas. Grzybkowa infekcja rogówki może spó- wodować wystąpienie ciężkiego zapalenia tęczówki i ciała rzęskowego. W praktyce okulistycznej najwięcej infekcji występuje po usunięciu zaćmy, zwłaszcza w operacji pozatoreb- kowej. Najczęściej źródłem zakażenia są powieki chorego, spojówka i aparat łzowy, oddech chirurga, roztwory chirurgiczne, które przypadkowo uległy zakażeniu. W erze przed wprowadzeniem antybiotyków tego rodzaju zakażenia były często bardzo groźne.

czytaj dalej